#38 - WSPANIALA “ÓSEMKA” - Najwieksza formacja lotnicza świata

cpt.Roman Miciński     


 ..ZABIORĘ WAS ® 

© Roman Micinski    




________________...Powieksz zdiecia, przez klikniecia...__________________

             Tym razem jestesmy w moim …ulubionym SAVANNAH – Georgia – info dla slabych “geografow” ...trzeba szukac na wschodnich wybrzezach Stanow Zjednoczonych;o).

   

           O Savannah i calej Georgii,ktore warte sa tego, wiec doczekaja sie napewno swojego osobnego posta, mowic bedziemy tutaj niewiele-choc to miejsce wyjatkowe ,warte zeby znow(po raz kolejny w moich postach;o) nazwac  magicznym. 

             Wyglada na to ze na tym blogu poruszamy sie  po miejscach tylko MAGICZNYCH…sorry! ... OK - kiedys wybierzemy sie na zwykla lake, z..koniami i krowami..chociaz …tam tez jest MAGIA..a raczej KOSMOS sic! ;o)

            Kolonia brytyjska Georgia i samo Savannah powstala jako bufor oslaniajacy Karoline Poludniowa i posrednio Karoline Polnocna, od zagrozen ze strony hiszpanskiej Florydy i francuskiej Luizjany.ale zawsze byla inna, niz wszystkie inne stany…. 

            General James Edward Oglethorpe, reprezentujac Krola Jerzego II na odkrywanej i kolonizowanej ziemi amerykanskiej ,po krotkim pobycie w Charles Town (Charlestown) – wyladowal na poludniowym brzegu granicznej rzeki Savannah.Rzeka nazwe wziela prawdopodobnie z indianskiego dialektu (szczep Taino) i  slowa “zabana”- oznaczajacego otwarte przestrzenie,lub hiszpanskiego  (zaadoptowanego do amerykanskiego- angielskiego  jako savannah)- oznaczajace zielony,bezdrzewny obszar, a dala ja pozniej  zaplanowanemu na planie kwadratow, ze skwerami w naroznikach, miastu.

              Juz od momentu ladowania pierwszych kolonistow, (12 Luty 1733 roku)  i rozbicia pierwszego namiotu , osadnicy pod wodza generala Jamesa Edwarda Oglethorpa, zaznali niespotykanej “poludniowej goscinnosci” i w przeciwienstwie do innych brytyjskich koloni - zamiast zdobyc i zajmowac nowe ziemie z bronia w reku...negocjowalo zajecie ziem i ich osadnicze wykorzystanie ,z wodzem indian Yamacraws –Tomo-chi- chi (ktory nie tylko pomagal osadnikom ,ale zostal ..przyjacielem generala). Role tlumaczki objela  indianska ksiezniczka(sic!) -pol krwi Angielka- pol Indianka - Mary Musgrove.Tak to ona ,  jako siostrzenica wodza Indian Creek, probowala wynegocjowac niezaleznosc i niepodleglosc  Georgii.Ale ten poczatek histori stanu, nie oznaczal braku bojowego ducha jego pozniejszych mieszkancow...

  

        Ta historia bedzie jednak o czym innym- o fantastycznych ludziach bez ktorych,ich bohaterstwa, wysilku wojennego i amerykanskiej fantazji (slyszeliscie o takiej?- chyba czesciej o Kowbojskiej fantazji;o)) ups!)..II wojna swiatowa nie tylko trwalaby dluzej ,ale jeszcze jej efekty polityczne dla swiata bylyby nieprzewidywalne.

       SAVANNAH i jego okolice(muzeum formacji MIGHTY EIGHT i  lotnisko jest w Pooler - 20 minut jazdy od centrum Savannah) , 

byly bowiem miejscem “narodzin” MIGHTY EIGHT” – w wolnym tlumaczeniu WSPANIALEJ OSEMKI, czyli 8-go KORPUSU SIL POWIETRZNYCH USA - najwiekszej formacji lotniczej w histori swiata.

Pomniki poswiecone amerykanskiej rewolucji 1779 ..i wojnie amerykansko-hiszpanskiej 1898

       

          Kazda wojna , czy to wewnetrzna-amerykanska,czy toczona na teatrach wojennych swiata-w ten, czy w inny sposob dotyczyla Georgii i mieszkancow Savannah, oraz wymagala skladania daniny krwi, rowniez obcokrajowcow , ktorzy na amerykanskiej ziemi walczyli o wolnosci i swobody swoich krajow.Czy w kontekscie Savannah- mam wspominac generala Kazimierza Pulawskiego? Nie ,nie teraz i nie tutaj –wrocimy do Jego histori.

           Tradycje kombatanckie byly-zreszta podobnie jak w osciennych stanach-wysysane z mlekiem matek..choc pytanie  dla cierpliwych- pokazcie mi ,choc jeden, krotki okres w Histori Stanow Zjednoczonych, kiedy Amerykanie nie byli zaangazowani  w wojne…

                           

              Nie bedzie wiec zaskoczeniem, ze zaangazowanie w teatry II wojny swiatowej Georgii i Savannah bylo pelne i to jest wlasnie moment – a dokladnie data 2 stycznia 1942 roku, kiedy MIGHTY EIGHT - WSPANIALA OSEMKA- 8 ARMIA SIL POWIETRZNYCH USA- odpowiedzialna za od poczatku za Zachodnio-Europejski i Angielski teatr wojenny , powstala.

          Armia Sil Powietrznych zostala podzielona na 3 Dywizje - na dowodztwo Bombowcow Strategicznych (z uzyciem 4 silnikowych ciezkich bombowcow), dowodztwo Mysliwskie – do eskorty i dowodztwo Lotnictwa Wsparcia-obejmujace zwiadowcze transportowe i bombardowania taktycznego(z uzyciem 2 silnikowych lekkich bombowcow).Kazde z nich skladalo sie z trzech skrzydel,te zas z 3, lub wiecej dywizjonow bombowych ,lub dywizjonow mysliwcow.(od 45 do..90 samolotow kazdy). Jednostka -pod generalem majorem Carlem Spaatz, juz w lipcu 1942,po przeniesieniu do Angli ,zglosilo gotowosc bojowa z pierwsza… 12-tka bombowcow B-17.  

          Tak na marginesie - Spaatz byl jedynym człowiekiem w randze generała, lub równoważnej, który był obecny przy wszystkich  trzech aktach kapitulacji w II wojnie swiatowej.- był obecny w Reims, gdy Niemcy poddali się Amerykanom i Brytyjczykom 7 maja 1945 roku,był też w Berlinie, gdy Niemcy poddali się Rosjanom 9 maja 1945 roku, oraz na pokładzie pancernika USS „Missouri” w Zatoce Tokijskiej, gdy Japończycy poddali się Amerykanom 2 września 1945 roku..

           Wszystkie  jednostki OSEMKI, byly bojowo aktywne przez pozostala czesc 1942 i caly 1943 rok, ale braki w wyszkoleniu,doswiadczenia bojowego i nieefektywna oslona mysliwska, powodowaly nie tylko wysokie straty,ale tez niska ocene wartosci bojowej tej armi.Osemka w tym czasie mimo ,ze z rzadka wykorzystywana do operacji na wieksza skale-nabierala doswiadczenia i rosla ..w sile,rowniez sprzetowo.

Na zdieciu 5-cio tysieczny B -17 oblatywany w poblizu Savannah..i  w 2015 roku w Muzeum Migthty Eight

            Przy istniejacej taktyce RAF-u i wspoldzialajacych powietrznych sil Alintow-bombardowania obszaru Niemiec , urzadzen obronnych ,fabryk i poligonow w krajach okupowanych Europy,odbywaly sie w nocy – w celu obnizenia strat samolotow i  ludzi. Amerykanie - nienawykli do nocnych lotow(slaba nawigacja),wprowadzili taktyka dziennych bombardowan i to tzw. Strategicznych-prowadzonych olbrzymia iloscia sil.Cala idea wygladala na kowbojska fantazje i misje niemal samobojcza, przy tak silnej obronie przeciwlotniczej wroga i jego doskonalych pilotach mysliwcow.

           Po okresie szkolenia i mniejszych misjach bojowych-duze strategiczne akcje lotnicze rozpoczely sie dotkliwa porazka 11 stycznia 1944 i strata 60 bombowcow i 5 mysliwcow,czesciowo przez nieprzewidywalnie zle warunki atmosferyczne.

Mustangi Dywizjonu 375 - lato 1944 i Liberatory B-24 w ataku na rafinerie Ploeszti.

               Dopiero misja bombardowania niemieckich lini transportowych we francuskim,okupowanym Rouen-zakonczona pelnym sukcesem i powrotem wszystkich maszyn do angielskiej bazy..otwozyla oczy dowodztwu RAF-u ..ze tak tez mozna.Juz nastepny nalot, przeprowadzony rano tuz po nocnym ataku RAFu  z 19 na 20 Lutego 1944 silami ponad tysiaca B-17 i B-24 ,oraz okolo 800 wlasnych mysliwcow w oslonie,wspoldzialajacych z 16 dywizjonami RAFu - spowodowal  tak wielkie straty w 12 atakowanych fabrykach lotniczych Niemcow.,ze nigdy juz w tej wojnie, nie odzyskali poprzedniej wielkosci produkcji.

              Nastepnego dnia nastapil kolejny nalot Mighty Eight (900 bombowcow,700 mysliwcow) na cele w Brunszwiku, kolejny dzien - to misja 800 bombowcow  z celami w Gdansku ,Gdyni i Malborku byly,pomimo pewnych strat -pelnym sukcesem.

              Innym polskim akcentem w Histori Mighty 8 (poza celami w Polsce) byla dluga i efektywna wspolpraca w oslonie amerykanskich bombowcow w trakcie kampani 1942-1945 nad Anglia i okupowana Europa.Polskie dywizjony mysliwcow (302,303,306,308,315,316, 317 - kazdy do maksymalnie 36 samolotow) - prowadzilo oslone amerykanskich misji bombowych. 

Wspolne zdiecie pilotow mysliwcow z 94 dywizjonu 8-ki i polskiego dywizjonu 303(Kosciuszko) w Lipcu 1942.

             Polscy piloci zaslyneli z prowadzenia wlasnej ,niezwykle efektywnej taktyki w oslonie bombowcow-przez co obnizyli radykalnie amerykanskie straty, w porownaniu z oslonami misji prowadzonymi przez inne skrzydla mysliwcow RAFu.Taktyka ta polegala nie tylko na bezposredniej bliskiej oslonie formacji bombowcow ,niedopuszczaniu niemieckich mysliwcow  do przebicia sie przez zaslone wlasnego i bombowcow ognia z broni pokladowej, ale rowniez  na wyprzedzajacych glowne wyprawy bombowe  ryzykownych rajdach w celu odciagania i angazowania w walkach jeden na jeden,  niemieckich mysliwcow. Niemcy wyczerpawszy w tych, czasami pozorowanych atakach, paliwo i amunicje, tracili kontakt, przewage taktyczna i nie byli w stanie podjac poscigu za  bombowa wyprawa.

Na zdieciu- Polski Spitfire Mk IX z Dywizjonu 302 (Poznanski) sfotografowany, w bliskim dystansie, z pokladu B-17 z 92 Grupy Bombowej “Mighty” 8

          Slynne bylo tez czesto bohaterskie i okupione wlasnymi stratami zaangazowanie polskich pilotow w oslonie postrzelanych bombowcow, doprowadzanie ich na lotniska zapasowe do momentu awaryjnego ladowania i determinacja w oslonie wodujacych przymusowo zalog bombowcow-bedacych obiektem smiertelnej zabawy mysliwcow niemieckich.

 Na zdieciu-mocno postrzelany B-17 powracajacy z misji.

              Posrednim dowodem uznania zaangazowania Polskich pilotow bylo oficjalne wystapienie USAAF(lotnicze sily USA) do brytyjskiego RAFu (ktorych polskie skrzydla byly czescia), o wprowadzenie ..”takiej samej taktyki oslony” ..we wszystkich  misjach bombowych!    

              Polacy wzieli udzial, wedlug archiwow 8 -mej Armi Sil Powietrznych USA - w, co najmniej 6000 misjach eskortowych ,gdzie dywizjony 302 i 302 otwieraly liste, z odpowiednio 1700 i 1400 misjami.

              Udzial Mighty 8 w operacji BERLIN ( 21 czerwca 1944) - to łącznie 2500 samolotów bombowych i myśliwskich. Celem ataku była dzielnica rządowa, węzły kolejowe i zakłady lotnicze. Amerykanie stracili tego dnia 44 bombowce. Część tej wielkiej armady powietrznej (114 B-17 i 70 P-47) odłączyła się celem zbombardowania zakładów paliw syntetycznych Ruhland na Dolnym Śląsku.Po wykonaniu zadania samoloty te skierowały się na sowieckie lotniska pod Połtawą, niestety byly obserwowane przez niemieckie He-177 z eskadry dalekiego rozpoznania. W nocy 200 bombowców Luftwaffe dokonało nalotu i zniszczyło na ziemi 47 latających fortec.

              25 kwietnia 1945 roku Eighth Air Force przeprowadziła ostatnią swą operację bojową w Europie. Latające fortece B-17s zbombardowały zakłady zbrojeniowe Škoda w Pilźnie w Czechosłowacji, zaś Liberatory B-24 zaatakowały górską kwaterę Hitlera w Berchtesgaden.
W ostatnich dniach wojny w Europie- 1–8 maja samoloty 8 AF wzięły udział (wraz z RAF) w operacji Manna wykonując 2268 lotów i dostarczając głodującym mieszkańcom wciąż jeszcze okupowanej Holandii 4000 ton żywności. W sumie 400 B-17 w dniach 1–3 maja zrzuciło 800 ton wojskowych racji „K”, na lotnisko w Amsterdamie, a w dniach późniejszych, podobne ilości na miasta Bergen, Hilversum i Utrecht.

            

Elisabeth Gardner- za sterami B-26 Marauder

       

       Malo znana czescia histori  jest udzial kobiet pilotow - pilotujacych w czasie II wojny swiatowej- takie same i te same samoloty, co mezczyzni. Choc bylo tylko 1074 pilotek (39 zginelo smiercia pilota, w roznego rodzaju wypadkach) - w Women's Army Service Pilots- WASP(armijny serwis kobiet pilotow) ,szkolonych generalnie do zadan niebojowych -nie umniejsza to faktom, ze wykonaly 60 milionow mil w powietrzu,transportowaly 12 650 remontowanych samolotow wszystkich typow , holowaly ruchome cele do cwiczen obrony przeciwlotniczej z zywa amunicja(ups!) i... przede wszystkim zwolnily z tych obowiazkow mezczyzn-pilotow ,ktorzy mogli dolaczyc do dywizjonow bojowych…Ale dopiero w 1984 roku pilotki te uzyskaly medale “Zwyciestwa “ z II woj swiatowej, a za prezydentury Baracka Obamy, w maju 2010 roku - 300 pilotek otrzymalo Kongresowy Zloty Medal. Zostaly tez dopiero wtedy ,uznane za Kombatantki Ii wojny swiatowej.

Zaloga B-17 -Latajacej Fortecy

          Po zakończeniu działań zbrojnych 8 maja 1945 - samoloty Eighth Air Force przeprowadziły serię lotów „wycieczkowych”, by pokazać personelowi naziemnemu z baz w Anglii, jakich zniszczeń dokonały jej załogi w Niemczech. Eighth Air Force została wkrótce przemianowana na United States Air Forces in Europe, a następnie przeniesiona na pacyficzny teatr działań .Jej tradycje jednak pozostaly- gdyz jej piloci przenosili swoje bojowe doswiadczenia na pacyficzny teatr wojenny. 

Autor w kabinie slynnego pogromcy japonskich mysliwcow (5216 zestrzelen!) -Grumman F6F Hellcat ..na pokladzie lotniskowca USS “Enterprise”..

           

              Dowodcami 8-ki w trakcie II wojny swiatowej byli kolejno:-wymieniony general Spaatz ,pozniej Brigadier general Ira Eakier i oslawiony slynnym raidem nad Tokyo James “Jimmy” Doolittle(od stycznia 1944). Slynny pilot - wslawiony wyczynami sportowymi -dowodzil niemal samobojcza misja 16-tu srednich bombowcow B-17 Mitchell ,ktore ,przeciazone paliwem i bombami wystartowaly 18 kwietnia 1942 z lotniskowca USS “Hornet” i zaatakowały cele w Tokio, Kobe, Osace i Nagoi.Z braku paliwa -nie mogly one wrocic do amerykanskich baz. Misja miała niewielkie znaczenie militarne, ale dała ogromny efekt propagandowy. Sam Doolittle wyskoczył ze spadochronem nad Chinami i powrócił do USA. Otrzymał z rąk prezydenta Roosevelta najwyższe amerykańskie odznaczenie – Medal Honoru i awans na generała.)

            Jesli juz mowimy o Pacyficznym teatrze wojennym... to wlasnie z tej formacji lotniczej pochodzily B-29 “Enola Gay” +  Little boy (Hiroshima)  i “Bock’s Car” + Fat Man –Nagasaki (ten drugi B-29 przystosowany do przenoszenia bomb atomowych- powrócił do bazy na Okinawie , lecąc dosłownie na oparach paliwa. Podobno po wylądowaniu w zbiornikach było zaledwie 25 litrów paliwa!!. 

 ENOLA GAY w North Field na wyspie Tinian i w National Air and Space Museum im. Stevena F. Udvar-Hazy’ego w Chantilly w stanie Wirginia

Little Boy i Fat Man, oraz istniejacy do dzisiaj na wyspie Tinian w bazie North Field - kanal umozliwiajacy zaladunek obu bomb atomowych.    

                 Po II wojnie swiatowej wywodzace sie ze wspanialej osemki formacje lotnicze USA, braly udzial w ..kazdej wojnie, w ktorej Ameryka byla zaangazowana...

Jeden z “bohaterow” Zimnej Wojny”– B-47 Stratojet-protoplasta(avionika!) pasazerskich Boeningow  707 i 747.

          Na tradycjach kombatanckich Mighty Eight  w Savannah i jego okolicy,wyrosly kolejne generacje nie tylko wspanialych pilotow, ale tez zolnierzy- w tym zolnierzy sil specjalnych-zdolnych do walki z uzyciem kazdego, w tym latajacego sprzetu. Dlatego Park Forsyth w Savannah, dosc czesto jest swiadkiem garnizonowych uroczystosci, 

a rzeczny w port w  Savannh-dostepny dla statkow oceanicznych - sluzy rowniez do transportow wojskowych .

       Historia Mighty Eight - doczekala sie nie tylko wspanialego muzeum w POOLER,wzbogaconego o pamiatki przekazywane przez byly personel 8-ki, ale rowniez niezliczonych publikacji wspomnieniowej (w samym muzeum dostepne jest okolo 9000 ksiazek!),  oraz niestety, ze wzgledu na nadmiar wirtualnych sekwencji  przypominajacy komputerowa gre, film z 2014 roku.
Jest jednak duza szansa, jak glosi rozprzestrzeniajaca sie wsrod miejscowych wiewiorek ..

                                                 i aviatorow ..roznej masci …

PLOTKA ....ze juz w 2017 roku doczekamy sie mini serialu o histori... 

" MIGHTY EIGHT" …

© Roman Micinski 
____________________________________________________________